Eenhoorn

Monocheros, verstaet mi wale,	Monoceros, begrijp me goed,
ludet eenhoren in Dutsche tale.	betekent eenhoorn in de Dietse taal.
Plinius segt, ende Solijn,	Plinius zegt, en Solinus,
dat cume vreseliker dier mach sijn;	dat nauwelijks geduchter dier bestaat;
sijn luud elken man vervart.	zijn geluid maakt iedereen bang.
Ghescepen est als .i. pard,	Geschapen is het als een paard,
ghevoet na 't elpen diere,	met voeten als de olifant,
ghehovet na des herts maniere,	het hoofd als dat van een hert,
na swijn ghestart, als wijd horen.	met een zwijnenstaart, naar we horen.
Londens handschrift (uit PB)
Midden in den hovede voren	Midden voor op het hoofd
raghet hem .i. horen so clar,	steekt een hoorn uit, kaarsrecht,
.iiij. voete lanc es hi, dats war,	vier voeten lang is die, dat is waar,
so scarp, dar mach niet jeghen staen.	zo scherp, dat er niets tegen kan staan.
Men macht bi ghenen engiene vaen	Men kan hem met bepaalde listen vangen
maer niet ghetemmen, hoe soet si.	maar niet temmen, hoe dan ook.
Ons seghet Jacop van Vitri	Ons zegt Jacob van Vitry
dat levende gheen man ne vaet;	dat niemand hem levend vangt;
want eist so datment belacht,	want als men hem belaagt,
ende hoe't hem siet in smans hoede,	en als hij zich onderworpen ziet,
het blivet doet van overmoede.	dan blijft hij dood van trotsheid.
Dit n'es d'eenhoren niet, dat verstaet,	Dit is niet de eenhoorn, let wel,
dat die reine maget vaet.	die door de reine maagd gevangen wordt.
KB, KA 16.

Unicornus ludet: .i. horen,	Unicornus betekent: eenhoorn,
"espentijn" heetement, als wijt horen,	"espentijn" noemt men 'm, naar we horen,
rinocheros heetet in Griexe wort,	rinoceros heet hij in het Grieks,
om dat het hevet, als men hort,	want hij heeft, zoals men hoort,
den horen staende te sire baten	de hoorn voor gebruik gereed staan
tusschen sine twee nasegaten.	tussen zijn twee neusgaten.
Na sire cracht so esset cleene,	Gezien zijn kracht is hij maar klein,
na sire groten hevet curte beene,	naar verhouding heeft hij korte benen,
dus scrivet Isidorus die here.	zo schrijft Isidorus de meester.
Snel ende wreet eist harde sere.	Fel en vijandig is hij in hoge mate.
Nemmermeer oec sonder waen	Nooit ook, zonder twijfel,
ne caent jagre ghevaen.	kan een jager hem vangen.
Gheleu so esset gehaer.	Geelachtig is hij behaard.
Viere voete lanc, dat wetet over waer,	Vier voeten lang, weet dat wel,
es hem die horen, starc alse been.	is zijn hoorn, sterk als massief been.
Dien wettet an enen steen,	Die maakt hij scherp aan een steen,
sone mach hem die olifant	zodat zelfs de olifant zich niet kan
niet gheweren voer dien viant.	verweren tegen die vijand.
Gheen spiet sone maghet vervaren.	Geen speer kan hem bang maken.
Up hoghe berghen wandelet, te waren,	Op hoge bergen zwerft hij rond, voorwaar,
ende in der wostinen nochtan	maar ook in de woestenijen
die onghewandelt sijn den man.	die onbegaanbaar zijn voor de mens.
Ons scrivet Jacob van Vitri	Ons schrijft Jacob van Vitry
ende sente Isidorus, de meester vri,	en sint Isidorus, de edele meester,
hoement vaet ende niet ne jaghet:	hoe men hem vangt, en niet opjaagt:
Men nemet ene ombesmette maghet	Men neemt een onbevlekte maagd
ende setse alleene in ghene woud	en zet haar alleen in dat woud
daer hem d'unicornus houd.	waar de unicornus zich ophoudt.
Dar comet dat dier ende siet ane	Dan komt daar dat dier en beziet
dat reine vlesch, de soete ghedane,	het reine lichaam, de zoete gedaante,
ende werpet dar wech, ende af doet	en werpt van zich, en laat varen
allen fellen overmoet;	al zijn kwaadaardige geweldenarij;
ende anebedet die suverhede.	en aanbidt de maagdelijkheid.
Sijn hovet met groter goedertierede	Zijn hoofd legt het zeer gewillig
ende leghet in der joncvrouwen scoet,	in de schoot van de jongedame,
ende slapet daer met gnoechten groot.	en zo slaapt het met voldoening in.
So coment die jaghers mettien	Dan komen de jagers meteen
ende vanghent al onversien.	en vangen het ongemerkt.
Si slaent doot na hare ghevoech;	Ze slaan het dood als ze dat willen;
ofte si bindent vaste ghenoech,	of ze binden het stevig vast,
ende bringhent in palaisen dan	en brengen het dan naar een paleis
hoghen heren te scouwene an.	voor hoge heren, om te aanschouwen.
KB, KA 16.