HOME | Orgelconcerten | 2015: 12 sept., 1 jan. | 2016
Nog enige tijd te beluisteren op Kerkomroep.nl - Pauluskerk/Pieterskerk.


Bach-concert

exterieur
Bron: www.reliwiki.nl
Edward Ippel
  		door

Jan Pieter Karman

12 september 2015
16.00 uur

Pieterskerk
Breukelen
Straatweg 59

toegang vrij, collecte bij de uitgang

orgel
Bron: www.reliwiki.nl
Dispositie
 

De orgelconcerten [van J. P. Karman] hebben bijna een jaar stilgelegen, maar zaterdag 12 september zal er weer een nieuwe start worden gemaakt. En wel in de Pieterskerk, 's middags om 16.00 uur. Het is dan monumentendag, en het programma is geheel gewijd aan de meest 'monumentale' componist voor orgel, Johann Sebastian Bach. Bach leefde van 1685 tot 1750, het Bätz-orgel in de Pieterskerk is van 1787. Aangezien de bouwer een conservatieve inslag had kun je gerust zeggen dat het orgel 50 jaar 'ouder' klinkt, waarmee we in Bachs tijd zitten en er niet verbaasd over hoeven te zijn dat Bach (o.a.) zo goed klinkt op dit orgel.

Zo'n Bachconcert bestaat niet simpelweg uit wat orgelcomposities, maar heeft uiteraard een bepaalde opzet. Er zullen grote orgelwerken klinken voor 'vol' orgel, het feestelijke Preludium in Es (BWV 552) aan het begin en de onovertroffen Passacaglia en fuga (BWV 582) aan het eind.
Het Preludium in Es is het openingswerk van Clavierübung nr. 3, een verzameling van vooral liturgische koraalbewerkingen. Van deze bewerkingen staan er twee op het programma: "Diess sind die heil'ge zehn Gebot" (over de Wet; BWV 678) en "Christ, unser Herr zum Jordan kam" (over de Doop; BWV 684). Ook nog een koraalvoorspel dat oorspronkelijk uit een cantate komt: het koraaltrio "Ach bleib' bei uns, Herr Jesu Christ" (BWV 649).
En natuurlijk hoort op een Bachconcert ook een triosonate. Dat is eigenlijk een kamermuzikale vorm, geschreven voor twee melodie-instrumenten en basso continuo. Maar nu dan op orgel met 2 manualen (=melodie-instrumenten) en pedaal (=bas). Dit keer de 6e sonate (BWV 530). Lastige muziek om te spelen, maar zo'n sonate zorgt mede voor de grote afwisseling binnen het hele programma.

Aan de hand van de BWV-nummers kunt u vast via bijv. Internet een voorproefje nemen van de te spelen werken.
Graag tot zaterdagmiddag 12 september!

Jan Pieter Karman        



Nieuwjaarsconcert 2015

met werken van

Buxtehude, Fischer, Bach

door

Johan Erné

donderdag 1 januari 2015
's middags om half vier

Pieterskerk
Breukelen
Straatweg 59

toegang vrij, collecte bij de uitgang


P R O G R A M M A

  1. Passacaglia in d  (BuxWV 161)
    Dieterich Buxtehude  (1637 - 1707)

  2. Mit Fried und Freud fahr ich dahin  (BuxWV 76)
    Dieterich Buxtehude

  3. Mit Fried und Freud fahr ich dahin  (BWV 616)
    Johann Sebastian Bach  (1685 - 1750)

  4. Chaconne in F  (uit "Euterpe", 1738)
    Johann Caspar Ferdinand Fischer  ( ? - 1746)

  5. Canzona in G  (BuxWV 170)
    Dieterich Buxtehude

  6. Wie schön leuchtet der Morgenstern  (BuxWV 232)
    Dieterich Buxtehude

  7. Passacaglia in c  (BWV 582)
    Johann Sebastian Bach


T O E L I C H T I N G

Nieuwjaarsdag ná het schoonspringen en vóór de "familiefilm" op NPO-zoveel, het traditionele orgelconcert.
De dag vooral - zo verzekert Lucas ons - dat Simeon zijn beroemde lofzang zong nadat "zijne ogen zijn Zaligmaker hadden gezien". De Duitse melodie waaruit Buxtehude putte staat niet in het Liedboek voor de Kerken of in Liedboek 2013, maar is wel héél fraai. En ook het kunstige canticum van deze dag.
De aanbidding van het Christuskind op 6 januari door de drie multiculturele koningen wordt in "Wie schön leuchtet der Morgenstern" bezongen, gezang 157 van LBK1973.
De "variatio" componeert Buxtehude als een gigue, ten teken dat "heidense" koningen de Kerk van Christus zijn binnengedanst . Of binnengewalst?
Ook een 'onbekend maakt onbemind'-werk van Buxtehude, een canzona, is een flonkerende ster.

En op drie punten schrijdt het Nieuwjaar plechtig binnen:
- Per passacaglia van Buxtehude : 4 x 7 varaties op een basthema door 4 toonsoorten heen (of zijn het 3 toonsoorten?), de 28 standen van de maanmaand, de gegarandeerde stand van zaken voor een nieuw jaar.
- Is de chaconne van Fischer een ode áán muze Euterpe, of zingt de muze zelf haar melancholische Euterpiaanse zang? Fischer was geliefd bij Bach en zijn gezin.
- En dan Bach's beroemde Passacaglia zelve. Nu ja, Breukelen heeft geen "vrij pedaal", dus 't is wellicht wat te ambitieus voor "zo'n bescheiden dorpsorgel". Maar nademaal we het thema allemaal kennen, horen we het er echt wel doorhéén en blijven we ons verbazen over de schoonheid van "een bescheiden dorpsorgel". In 'waltzing' driekwartsmaat, jawel. Veel Nieuwjaar en geluk "aus Wien an der Vecht"!


Johan Erné (1956) was leerling bij Peter van Dijk en Jan Raas. Hij is een vaste bespeler van het Bätz-orgel van de Pieterskerk te Breukelen.


HOME | Orgelconcerten 2015 (top) | 2016