A Paris le 19. Mars 1666.  

  Ik had gedacht dat we de eer zouden krijgen u hier te zien*) aan het begin van deze lente, en dat we in de gesprekken die we samen zouden kunnen hebben gehad, over verschillende dingen zouden hebben gepraat; maar daar ik niet weet in welke tijd u hier kunt zijn, verzoek ik u het goed te vinden dat ik u een opheldering vraag over de figuren die Signor Giuseppe Campani heeft gevoegd bij de brief ¹) die hij op 7 oktober jongstleden heeft geschreven aan meneer Cassini.
Het zijn enkele fasen van Saturnus, in de tweede en derde zet hij de schaduw van de ring onder het middelpunt van de bol van Saturnus, en in de 5e en 6e zet hij die erboven en volgens zijn vertoog lijkt hij deze laatste omgekeerd te nemen, zoals ze in de kijker verschijnen. Ik zou graag willen weten of hij ze in dat 2e en 3e geval ook omgekeerd neemt; dan zou hij niet met u overeenstemmen, want u hebt ze ook zo weergegeven in hun natuurlijke toestand. Verontschuldigt u mij alstublieft dat ik u lastig val.

  Ik was wel blij toen ik vernam dat u een Kijker hebt gemaakt, veel groter dan uw eerste, die de diameter van objecten verdubbelt. U zult met zulke perfecte glazen opmerken wat de Italianen vorig jaar hebben ontdekt met kijkers van meneer Campani. Van tijd tot tijd zullen we aan de hemel verscheidene wonderen ontdekken die onbekend waren aan de Ouden.

  Meneer Hevelius heeft me kort geleden geschreven dat hij ons spoedig de beschrijving ²) zal geven van de tweede Komeet van vorig jaar. Ik zal het verhaal nu niet langer maken om u niet te vervelen. Ik zal u alleen verzoeken te geloven dat er niemand is die werkelijker is dan ik

Monsieur
	Vostre treshumble & tresobeissant serviteur   Boulliau.

    Monsieur

  Daar ik me niet de eer kan geven u te gaan bezoeken, wat voor mij een niet geringe kastijding is, en ook niet weet op welke plaats ik u zou kunnn ontmoeten, moet ik u wel schrijven, om u te verzoeken naar Holland te schrijven aan de vakman ¹) aan wie u het werk hebt gegeven slingeruurwerken te vervaardigen volgens uw uitvinding, en hem op te dragen er één aan u te sturen, als hij ze klaar heeft staan, dat met een veer is en dat 8 hele dagen blijft lopen, en waarbij ook de slinger is bevat in de kast van het uurwerk; het moet slaan; zo wenst de vriend het die me heeft gevraagd er een voor hem te laten komen.
Ondertussen verzoek ik u ootmoedig mij antwoord te geven ²) op dit briefje, en me de prijs te laten weten waarvoor de vakman het verkoopt. Ik verwacht deze goede vriendendienst van u, en dat u mij verontschuldigt voor de vrijheid die ik neem u deze moete te geven.

  Ik verzoek u te geloven dat ik werkelijk ben

Monsieur
	Vostre treshumble & tresobeissant serviteur   Boulliau.

  Wilt u alstublieft zo goed zijn mij te antwoorden via de brenger, als hij u aantreft. Zo niet, dan zal hij de brief achterlaten, en u zult me een genoegen doen het antwoord aan meneer Justel ³) te sturen.
De vakman moet nauwkeurig werken.

Du College de Laon ⁴)
ce 11^e Avril 1667.

H.J.M. Nellen, Ismaël Boulliau (1605-1694), Nijmegen 1980, Amst. 1994.

Robert A. Hatch, 'Between Friends: Huygens & Boulliau', De Zeventiende Eeuw, 12 (1996) 106-113.