Home | Beeckman | Supplement

Isack Beeckman - Auctores

C. de Waard, Journal tenu par Isaac Beeckman de 1604 à 1634

Tome IV: Supplément


[ 17 ]   [ ca. 1608 ]

M A T H E M A T I C A   S I M P L E X   E T   M I S T A.

Simplex ut
Authores
mathematici
mihi a
Snellio patre
commendati.
Geometria   Ramus; Euclides; Hero.  
Arithmetica Ramus; Boetius; Euclides.

Mista ut
1.   Astronomia Ptolemaeus; Copernicus.
Astrologia Ptolemaeus; Hermes.
Gnomonica Ptolemaeus, de Analemmate, Commandinus; Clavius; Johan Baptista [Benedetti].
Meteoroscopia Regiomontanus.
Dioptrica Hero.
2.   Optica, Catoptrica Euclides; Ptolemaeus; Vitellio.
Sciagraphia Stevinus; Commandinus.
3.   Geodaesia Hero.
Cosmographia Orontius; Ptolemaeus.
Chorographia sub Geographia.
4.   Canonica, id est Musica practica Glareanus.
5.   Arithmetica practica Ramus; Clavius; alij.
6.   Mechanica Hero, Commandinus; Pappus.


  Hi fuerunt auctores quos Snellius pater olim a me rogatus, mihi indicavit ad Mathesin exercendam, cum prius jussisset me dividere artem mathematicam in suas partes, quod feci uti videre est in prima columna; quæ sequuntur ipse scripsit. Neque præter ea mihi quicquam auxilij tulit, non quod denegaverit, sed quod ausus non essem rogare. Ideoque necessarium fuit pro labore, quicquid teneo, ex ijs libris haurire.     [ Dit waren de auteurs die Snellius senior mij eertijds aangaf voor de wiskundestudie, toen ik hem er naar vroeg. Vooraf had hij me opgedragen een onderverdeling te maken van de wiskundige wetenschap, wat ik deed, zoals te zien is in de eerste kolom; wat volgt heeft hij zelf geschreven. En verder heeft hij me geen hulp gegeven, niet uit onwil, maar omdat ik er niet om durfde te vragen. En daarom was het nodig voor al het werk dat ik doe, uit deze boeken te putten.]



Rudolph Snellius (1546 - 1613, vader van Willebrord) was hoogleraar in Leiden, waar Beeckman studeerde van 1607 tot 1610. Het Album vermeldt op 21 mei 1607:
Isaacus Beeckmannus, Middelburgensis, annorum XVIII, linguarum et philosphiæ studiosus;
En op 29 sept. 1609:
Isaacus Beeckmannus, Middelburg., ann. 20, studios. bonar. litterar.
De lijst van auteurs voor 'enkelvoudige' en 'gemengde' wiskunde stamt ongetwijfeld uit deze tijd (T. 1, p. xxxix-f: waarschijnlijk 1608). De volgende werken worden door C. de Waard genoemd (behalve de twee bekende bij Astronomia); die met ster* zijn te vinden in de eerste Leidse bibliotheekcatalogus Nomenclator, uit 1595.


Geometria:
Snellius, Prælectiones in Geometriam Rami (Frankfurt 1590).  [1596]
Euclidis Elementorum libri XV. cum Scholiis (Pisauri 1572). *
Heronis Alexandrini vocabula quædam geometrica, bij Euclidis Elementorum Liber primus per Cunradum Dasypodium (Straatsburg 1570).

Arithmetica:
Petrus Ramus, Arithmeticae Libri duo. Geometriae septem et viginti, Basel 1569.
Snellius, Rami Arithmeticæ libri duo cum explicationibus (Frankfurt 1596, 1599 [?]).
Incipiunt duo libri de Arithmetica Boetii (Augsburg, 1488) [Bas. 1521].
Anitij Manlij Severini Boëtij Opera omnia. Basileæ ex officina Henricpetrina. *  [1570]

  1. Astronomia:
    Kl. Ptolemaiou Megalès suntaxeoos (Basel 1538), de 'Almagest', 13 boeken. *  [descr.]
    Nicolaus Copernicus, De revolutionibus orbium cælestium libri sex. Basileæ. *  [1543/66]

    Astrologia:
    Liber quadripartiti Ptholomei (Venetië, 1493, 1519/1548).  De commentaren van Cardano hierop (Basel, 1554/1578) genoemd door Beeckman (II, 136).
    Centiloquium Hermetis Trismegisti seu Propositiones centum de futuris contingentibus (Venetië, 1492, 1493, 1519, zie ook vorige).  [Bas. 1551]

    Gnomonica:
    Federico Commandino, Claudii Ptolemæi Liber de Analemmate. Liber de Horologiorum descriptone (Rome, 1562).
    Christophorus Clavius, Gnomonices libri octo (Rome, 1581). *
    Io. Baptista Benedetti, De Gnomonum umbrarumque solarium usu (Turijn 1574).

    Meteoroscopia:
    Epytoma Ioannis de Monte Regio in Almagestum Ptolemei (Venetië 1496, Basel 1543, Neurenberg 1550).

    Dioptrica:
    Heronis Mechanici Liber de Machinis bellicis, necnon Liber de Geodæsia (Venetië 1572).

  2. Optica, Catoptrica:
    Euclidis Optica et Catoptrica ... per Io. Penam (Parijs 1557).
    De Speculo ustorio, bij Gogava's Quadripartitum van Ptolemaeus (Leuven 1548).
    [Oronce Finé, De speculo ustorio, Par. 1551.]
    Alhaseni & Vitellionis Optica (Basel, 1572). *
    Vreemd dat hier niet genoemd worden: Kepler, Paralipomena ad Vitellionem (1604) en Ramus, Optica (1606) die Beeckman citeert (I, 99 en later, resp. 6).

    Sciagraphia:
    Simon Stevin, Vande Deursichtighe (Leiden 1605).
    Ptolemaei Planisphærium. Jordani Planisphærium. Federici Commandini (Venetië 1558).

  3. Geodaesia: zie bij Dioptrica.

    Cosmographia:
    Oronce Finée, De Mundi Sphæra sive Cosmographia, Libri V. (Parijs 1555).
    Ptolemaeus, 'Almagest' (zie bij Astronomia).

    Chorographia:
    [ Hoort kennelijk niet bij 'Mathematica', maar bij Geographia.]  Te noemen zijn Gerard Mercator en Abraham Ortelius en het recent gepubliceerde
    Claudii Ptolemæi Geographiæ libri octo, van Petrus Montanus en Jodocus Hondius (Amsterdam 1605).

  4. Canonica, id est Musica practica:
    Glareanus, Dodecachordon (1547).

  5. Arithmetica practica (zie ook bij Arithmetica):
    Christophori Clavii Epitome Arithmeticae practicæ (Rome 1583/85, Keulen 1607).

  6. Mechanica:
    Heronis Alexandrini Spiritalium liber (Urbino 1575) , en zie bij Dioptrica.
    Commandino, Archimedis De iis quæ vehuntur in aqua (Bologna 1565), en Liber de centro gravitatis solidorum (Bologna 1565).
    Commandino, Pappi Mathematicæ Collectiones (Pesaro 1588/1602, boek 8).



*  In Nomenclator, 1595.


Opmerkingen:

Beeckman geeft in 1618 (ter gelegenheid van zijn promotie) een kort overzicht van zijn levensloop, met genoten opleiding (I, 217), en noemt Jan van den Broucke als wiskundeleraar.

Lijst van door Beeckman geciteerde werken.

Veilingcatalogus (1637): Catalogus librorum, met maar weinig van de hier genoemde namen, zie opm.

Christiaan Huygens kreeg in 1645 van J. J. Stampioen een dergelijke lijst van schrijvers voor de wiskundige vakken. Van de door Rudolph Snellius genoemde namen vinden we daar alleen terug: Ptolemaeus, Vitellio, Copernicus, Clavius, en Stevin.



Home | Beeckman | Supplement | Auctores (top)