Home | Beeckman | < Vertalingen > | Brontekst | Index

Isack Beeckman - 1624 v



[ 288 ]

Geluidsmaterie

Dat geluidsmaterie preces dezelfde is die in de mond van de spreker was.

  Dat materie van geluid precies dezelfde is die in de mond van de spreker was wordt ook bewezen door een algemeen verbreide mening, namelijk dat een contact van vaste lichamen vereist is. Hoe zou immers geluid, eerst afkomstig van vaste lichamen, een gelijk geluid kunnen voortbrengen, wanneer het alleen maar de lucht raakt, een niet vast lichaam, of althans veel minder vast dan het eerste was, waardoor het eerste geluid was ontstaan?   [<,>]

[ Ned. ]


[ 299 ]
Kleuren        

Colores esse lumen refractum testimonio probatur.

Dat kleuren gebroken licht zijn door getuigenis bewezen.

    Cum nulli Veterum aut Neotericorum exploratam naturam coloris esse putarem, inveni in Stobaei Eclogis physicis*), den 15 Julij 1624, Aristarchum Samium mecum sentientem, ubi cap. XIX hæc verba habentur: 'Aristarchos Samios, mathèmatikos, akoustès Stratoonos, phoos einai to chrooma, tois epikeimenois°) epipipton', id est: "color est lux in subjectas res incidens".     Terwijl ik meende dat voor niemand van de Ouden of uit de Nieuwere tijd het wezen van kleur een uitgemaakte zaak was, heb ik op 15 juli 1624 in Eclogae physicae van Stobaeus*) gevonden dat Aristarchus van Samos het met mij eens was, waar in hoofdstuk 19 deze woorden gebruikt worden: "Aristarchos van Samos, wiskundige, leerling van Strato, licht zijnde de kleur, op het naastliggende°) vallend", dat is: "kleur is licht dat valt op de onderliggende dingen".
Adde: et inde in oculos nostros reflexa, proque fractione diversa intra poros superficei diversos, diversum colorem excitat, non aliter quam colores iridis creantur, dum species visibiles quas vocant, per vitreum conum triangularem in oculos incidunt refractæ. Voeg daarbij: en vandaar teruggekaatst naar onze ogen, en naar gelang het verschillend breken binnen de verschillende poriën van het oppervlak, wekt het een verschillende kleur op, niet anders dan regenboogkleuren ontstaan, wanneer beelden [<] zoals men die noemt, door een driehoekig glazen prisma gebroken in onze ogen vallen.

    [ *)  Joannes Stobaeus, Eclogarum libri duo: quorum prior physicas, posterior ethicas complectitur (1575), ed. W. Canter), cap. XIX op p. 35.]
Grieks uit origineel
[ Afb. BSB. ]
    [ °)  Er staat: 'hupokeimenois', onderliggende. Zie de 'Greek ligatures' in Alphabetum graecum, 1528.]

[ Ned. ]



Home | Isack Beeckman | 1624 v (top) | vervolg